โรคข้อเข่าเสื่อมเป็นภาวะที่ข้อเข่า ซึ่งผ่านการใช้งานมาเป็นเวลานาน เกิดการเสื่อมสภาพไป ของผิวข้อและโครงสร้างต่างๆ ของข้อที่ทำให้เกิดอาการเจ็บปวดขณะเดิน หรือพบว่ามีการผิดรูปไปของข้อเข่า มักพบในผู้สูงอายุ คนทำงานที่ต้องใช้แรง นักกีฬาที่ประสบอุบัติเหตุ ส่งผลให้คุณภาพการใช้ชีวิตลดลง
เนื่องจากเข่าเป็นข้อที่ใหญ่ที่สำคัญ และรองรับน้ำหนักส่วนใหญ่ของร่างกาย จึงต้องทำงานมากและต่อเนื่อง ทำให้กระดูกอ่อนผิวข้อซึ่งเป็นเสมือนเบาะรองรับน้ำหนักในข้อ เกิดการเสียคุณสมบัติไป เกิดการยุบตัว และมีความยืดหยุ่นน้อยลง จึงทำให้เกิดการเสียดสีของตัวกระดูกในขณะเคลื่อนไหวมากขึ้น ส่งผลให้มีการสึกกร่อน ผิวข้อบางลงและไม่เรียบ บางครั้งอาจมีเสียงดังในข้อ และมีอาการเจ็บปวดเมื่อใช้งาน หรือในบางครั้งหากมีการอักเสบมาก ก็จะเกิดมีน้ำเหลือง
ปัจจัยสำคัญพื้นฐานที่นำไปสู่อาการข้อเข่าเสื่อม
- ลักษณะการใช้งานข้อเข่า ที่ไม่ถูกต้อง เช่น ใช้งานข้อเข่าอย่างหนัก และต่อเนื่อง หรือใช้งานเข่าในลักษณะทีไม่เหมาะสมเช่น นั่งยองๆ นั่งขัดสมาธิ หรือนั่งพับเพีบนานๆ ทำให้เกิดแรงกดต่อข้อเข่าสูง
- น้ำหนักตัวที่ไม่เหมาะสม ยิ่งน้ำหนักตัวมาก ก็จะมีแรงกดที่ข้อเข่าสูง
- ครงสร้างพยุงข้อเข่า เช่นกล้ามเนื้อ เส้นเอ็น เสียสภาพไป ซึ่งอาจเป็นได้จากการขาดการบริหาร หรือออกกำลังกายต่อเนื่อง หรือได้รับอุบัติเหตุที่ข้อเข่า ไม่ว่ากระดูกข้อเข่าแตก หรือ เอ็นฉีก
ปัจจัยสามอย่างนี้ เป็นตัวกำหนดความรุนแรงและอัตราเร่งของการเสียสภาพของข้อเข่าที่สำคัญ ซึ่งจำเป็นต้องได้รับการดูแลควบคู่ไปกับการรักษาอาการที่เกิดขึ้น
อาการของโรคข้อเข่าเสื่อม
- ปวดเข่า เมื่อมีการเคลื่อนไหว
- ลุกนั่งหรือเดินขึ้นลง บันไดไม่คล่อง
- มีเสียงดังในข้อเวลาเคลื่อนไหว
- ข้อเข่าบวม อักเสบ
- ข้อเข่าโก่งงอ ผิดรูป
- ข้อเข่ายึดติดไม่สามารถเหยีดหรืองอขาได้สุดเหมือนเดิม
ขอขอบคุณข้อมูลจาก : betterbeingthailand.com
ภาพประกอบจาก : thaiclinic.com